Protokol no:
|
Onay tarihi:
|
T.C.
KIRŞEHİR AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ
HAYVAN DENEYLERİ YEREL ETİK KURULU
ARAŞTIRMA AMACIYLA HAYVAN KULLANMA PROTOKOLÜ
FORM 1A : İDARİ BİLGİ FORMU
1. Tarih:
2.
|
3. Araştırma yürütücüsü:
|
İmzası:
|
3. Canlı hayvan ile çalışacak diğer elemanlar:
|
A.
|
C.
|
B.
|
D.
|
4. Araştırmanın başlığı:
|
5. Kullanılacak hayvan tür, ırk ve sayıları:
|
|
|
|
|
6. Araştırma yürütücüsünün Anabilim Dalı:
|
|
7. Araştırmanın yapılacağı yer:
|
8. Telefon no:
|
|
9. Telefon no:
|
|
|
|
|
|
|
10. Araştırmayı destekleyebilecek kuruluş(lar):
|
Yoktur
|
AEÜ ARAŞTIRMA FONU
|
Başvuru Tarihi:
|
TÜBİTAK
|
Başvuru Tarihi:
|
Diğer (Belirtiniz):
|
|
A.
|
Başvuru Tarihi:
|
B.
|
Başvuru Tarihi:
|
11. Projenin süresi ay
|
|
|
|
|
12. Başvuru tipi:
|
13. Ekleri:
|
Yeni başvuru
|
Proje metni
|
Değişiklik (Eski Protokol No.: )
|
Araştırma protokolü (FORM 2)
|
|
Araştırmacı yeterlilik belgeleri
|
14. Bu araştırma bir diploma derecesine yönelik midir?
|
Hayır
|
Evet
|
|
|
Yüksek Lisans
|
|
|
Tıpta uzmanlık
|
|
|
Doktora
|
|
|
Diğer:
|
Protokol No:
|
Onay Tarihi:
|
Araştırma yürütücüsü:
|
İmzası
|
FORM 1B : ARAŞTIRMA PROTOKOLÜ
Protokole uygulanması olanaklı olamayan bölümleri boş bırakınız.
Bölüm A : PROJE TANIMI
A1. Projenin amaçlarını herkesin anlayabileceği şekilde özetleyiniz (Lütfen bu bölümün, uzman olmayan kişilerce de okunacağını unutmayınız):
|
|
A2. Hayvanlarda yapılacak işlemleri sırasıyla tanımlayınız, gerekçelerini belirtiniz (Gereç ve Yöntem, gruplar ayrıntılı olarak yazılacaktır):
|
|
A3. Deneylerin sonlandırılması (Deney hayvanı için deneyin bitiş şekli) :
|
Deney sonunda ötenazi yapılmayacaktır.
|
|
Herhangi bir deney yapılmadan ya da tedavi uygulanmadan önce ötenazi yapılacaktır.
|
|
Belli bir süre yaşatıldıktan sonra ötenazi yapılacaktır: (Saat/Gün/Ay)
|
|
Deney protokolünün uygulanmasından sonra ötenazi yapılacaktır.
|
|
Özgül belirtilerin ortaya çıkmasından sonra ötenazi yapılacaktır. Açıklayınız:
|
|
%15’ten fazla kilo kaybı olursa ötenazi yapılacaktır.
|
|
Genel durum kötüleşirse ötenazi yapılacaktır. Tanımlayınız:
|
|
Deneysel işlemlerden sonra hayvan ölebilir. Olası nedenleri açıklayınız:
|
|
Araştırma sonunda kesilecektir.
|
|
Tüketime sunulacaktır.
|
|
Analiz için kullanılacaktır.
|
|
Satılacaktır.
|
|
Tedavi edilecektir.
|
|
Üretim amaçlı elde tutulacaktır.
|
DİKKAT : Eğer birden çok deney hayvanı türü kullanılacaksa, her tür için ayrı bir sayfa doldurulmalıdır.
|
A4. Hayvana ait özellikler :
Tür:
|
Irk/Suş/Hat:
|
Cinsiyet:
|
Yaş: Ağırlık :
|
|
|
E D
|
|
A5. Araştırma grupları ve sayıları
Araştırma ve kontrol grupları
|
Grup başına
hayvan adedi
|
Tekrar
sayısı
|
Kullanılan toplam
Hayvan sayısı/grup
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A5.1. Araştırmada kullanılacak toplam hayvan sayısı : adet
A6. Araştırmalarda kullanılacak kimyasal/biyolojik maddeler ve farmakolojik ajanlar (yalnızca canlı hayvanda kullanılacaklar yazılmalıdır):
Ajan/ Maddeler
|
Doz
|
Veriliş
yolu
|
Hacim
|
Veriliş
sıklığı
|
Etki
Süresi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A7. Nöromüsküler bloke ediciler:
Ajan
|
Doz
|
Veriliş
yolu
|
Hacim
|
Veriliş
sıklığı
|
Etki
Süresi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A8. Araştırma sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeli madde ve/veya durumlar
|
Mikrobiyolojik kontaminasyon riski. Tanımlayınız:
|
|
Kanserojen maddeler. Sıralayınız:
|
|
Radyoizotoplar. Sıralayınız:
|
|
Biyolojik toksinler. Sıralayınız:
|
|
Antineoplastik/sitotoksik ajanlar. Sıralayınız:
|
|
Diğer ajanlar. Sıralayınız (yoksa belirtiniz) :
|
|
Diğer risk faktörleri. Sıralayınız (yoksa belirtiniz)
|
Bölüm B : ANESTEZİ ve ANALJEZİ
B1. Preanastezik-analjezik ya da sedatif ilaçlar
Ajan
|
Doz
|
Veriliş
yolu
|
Hacim
|
Veriliş
sıklığı
|
Etki
Süresi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B2. Anestezik ajanlar
Ajan
|
İndüksiyon
dozu
|
Ek
dozlar
|
Veriliş
yolu
|
Yapılacak
işlem
|
Anestezi altında
Geçen süre
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B3. Anestezi derinliğinin izlenmesi (uygun seçeneklerin tümünü işaretleyiniz)
|
a. Cilt ya da parmak kıstırma yanıtları
|
|
b. Palpebra ya da kornea refleksi (kemirgenler için uygun değildir)
|
|
c. Çene ya da iskelet kası tonusu izlenmesi
|
|
d. Fizyolojik yanıtın izlenmesi
|
|
e. Diğer. Açıklayınız :
|
B4. İzlenme sıklığı
|
a. Her 2-3 dakikada bir
|
|
b. Her 4-5 dakikada bir
|
|
c. Diğer dakika. Açıklayınız:
|
B5. İşlem sonrası (post-op) verilecek analjezik ve trankilizan ilaçlar
Ajan
|
Dozu
|
Veriliş
sıklığı
|
Veriliş
yolu
|
Tedavi
süresi
|
Hangi gruptaki
Hayvanlar ?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bölüm C : SAĞLIK PARAMETRELERİ
C1. İzlenecek olası değişiklikler
|
a. Vücut ağırlığının % ‘i kadar kilo kaybı
|
|
b. Ölüm
|
|
c. Davranış değişiklikleri. Açıklayınız:
|
|
d. Gıda/Yem ve su alımında azalma
|
|
n. Dispne
|
|
e. Enfeksiyon
|
|
o. Hipotermi
|
|
f. Abse
|
|
p. Hipertermi
|
|
g. Dehidratasyon
|
|
r. Cilt değişiklikleri
|
|
h. Malnütrisyon
|
|
s. Parezi/paralizi
|
|
i. Genel güçsüzlük
|
|
t. Ataksi
|
|
j. Diyare
|
|
u. İnkontinans
|
|
k. Konstipasyon ya da ileus
|
|
v. Diürez
|
|
l. Konvülsiyon
|
|
y. Diğer. Açıklayınız:
|
|
m. Koma
|
|
z. Hiçbiri
|
C2. Sağlık değişikliklerini takip etme yöntemleri (uygun şıkların tümünü işaretleyiniz)
|
a. Tartı. Sıklığını yazınız:
|
|
b. Davranış, aktivite ve postür kontrolü
|
|
c. Lokalize ağrı ya da rahatsızlık açısından gözleme
|
|
d. İşlem yapılan bölgenin yapışıklıklar, akıntı, kızarıklı¨ya da şişme açısından izlenmesi
|
|
e. Hayvanın hareket kabiliyetinde meydana gelen azalmalar
|
|
f. Günlük gıda/yem ve su tüketiminin izlenmesi
|
|
g. Diğer. Tanımlayınız:
|
C3. Sağlık değişikliklerini saptayacak gözlemlerin sıklığı (sadece bir şıkkı işaretleyiniz)
|
a. Günde bir defa
|
|
e. Haftada bir
|
|
b. Günde iki defa
|
|
f. Diğer. Tanımlayınız:
|
|
c. İki günde bir
|
|
|
|
d. Haftada iki defa
|
|
|
C4. Hayvanların araştırma protokolünden çıkarılma ölçütleri (uygun şıkların hepsini işaretleyiniz)
|
a. Veteriner Hekimin uygun görmesi (insani nedenler)
|
|
b. Vücut ağırlığının %15’inden fazla kilo kaybı
|
|
c. Düzgün yürüyememe
|
|
d. Düzgün gıda/yem ve su almama
|
|
e. Ölümler nedeniyle gruplardaki hayvan sayısının azalması
|
|
f. Uyaranlara belirgin derecede azalmış yanıt verme
|
|
g. Diğer. Tanımlayınız:
|
C5. Araştırma protokolünden çıkarılan hayvanların akıbeti
|
a. Ötenazi
|
|
b. Kesim
|
|
c. Ölüm
|
|
d. İmha
|
|
e. Diğer. Tanımlayınız :
|
Bölüm D : KISITLAMA, YOKSUN BIRAKMA ve ÖTENAZİ
D1. Kısıtlama (Hiçbir kısıtlama uygulanmayacaksa, rutin seçeneğini işaretleyiniz)
|
1. Kısıtlayıcı cihaz kullanımı
|
|
2. Hayvanların kısıtlandığı süre : dakika/saat
|
|
3. Kısıtlayıcı cihaz içinde izin verilen hareketler:
|
|
a. Kısıtlı hareket
|
|
b. Normal postural pozisyon değiştirme
|
|
c. Kısıtlı postüral pozisyon değiştirme
|
|
d. Hiçbir harekete izin verilmiyor
|
4. Rutin dışı kısıtlayıcı cihaz kullanımının gerekçeleri nelerdir? Açıklayınız:
|
5. Kısıtlanan hayvanda ortaya çıkabilecek istenmeyen davranış, sağlık ve iyilik hali değişiklikleri nelerdir? Açıklayınız:
|
6. Hayvanın kısıtlayıcı koşullara uyum göstermesi için yapılanlar nelerdir? Açıklayınız:
|
7. Hayvanın kısıtlayıcı koşullar altında izlenme sıklığı ne olacaktır? Açıklayınız:
|
|
D2. Özel barınma, koşullama, diyet ve diğer durumlar
|
a. Hiçbir özel koşul uygulanmayacaktır
|
|
b. Deneylerde aşağıda belirtilen uygulamalar yapılacaktır (geçerli olanların tümünü işaretleyiniz)
|
|
1. Uzun süreli yüksek/düşük sıcaklığa maruz bırakılma
|
|
2. Uzun süreli standart dışı nemlilik/kuruluk altında bırakılma
|
|
3. Uzun süreli standart dışı atmosferik basınca maruz bırakılma
|
|
4. Uzun süreli standart dışı atmosferde tutulma
|
|
5. Standart dışı kafeste barındırma
|
|
6. Uzun süreli standart dışı ışık-karanlık siklusunda tutulma
|
|
7. 12 saatten daha uzun süre susuz bırakma
|
|
8. 24 saatten daha uzun aç bırakılma (geviş getiren hayvanlar için 48 saat)
|
|
9. Diğer. Açıklayınız:
|
D3. Ötenazi yöntemleri
|
a. Ötenazi uygulanmayacaktır
|
|
b. Yüksek doz anestezik
|
|
c. Anestezi/trankilizan altında dekapitasyon
|
|
d. Anestezi/tranklizian altında servikal dislokasyon
|
|
e. Cerrahi sırasında ekssanguinasyon (Kansız bırakma)
|
|
f. Baş bölgesine darbe
|
|
g. Karbon dioksit solutma
|
|
h. Diğer. Tanımlayınız:
|
Bölüm E : HAYVAN SAĞLAMA VE BARINDIRMA BİLGİLERİ
E1. Araştırma hayvanlarının kaynağı:
|
a. …….Tıbbi ve Cerrahi Araştırma Merkezi’nden/……………………………............................ sağlanacaktır.
|
|
b. Diğer bir yasal satıcıdan alınacaktır. Belirtiniz:
|
|
c. Bir başka araştırmadan artmıştır. Belirtiniz:
|
|
d. Yaban ortamdan izole edilecektir.
|
|
e. Bağış olarak alınacaktır.
|
|
f. Koloni içinde üretilecektir.
|
|
g. Diğer. Belirtiniz:
|
E2. Araştırma hayvanlarının barındırılması:
|
a. ………..Tıbbi ve Cerrahi Araştırma Merkezi /……………………………............................
|
|
b. Diğer. Belirtiniz :
|
E3. Hayvan, E2 maddesinde belirtilen yerden dışarı çıkarılacak mıdır?
|
a. Hayır
|
|
b. Evet
|
|
(Eğer yanıtınız evet ise aşağıdaki soruları yanıtlayınız)
|
|
1. Tüm hayvanlar aşağıda belirtilen yer(ler)e götürülecektir.
Adres:
|
|
2. Götürülen yerde yapılacak işlemler şunlardır (Eğer Bölüm B’de belirtilen tüm işlemler burada yapılacaksa “tümü” şeklinde belirtilmelidir):
|
|
3. Hayvanının canlı olarak götürülen yerde tutulacağı süre yaklaşık olarak ne kadardır:
|
Bölüm F: DENEY HAYVANI KULLANIMININ GEREKÇELERİ VE SEÇİLEN TÜRÜN VE SAYININ UYGUNLUĞU
F1. Bu araştırma için canlı hayvan kullanmak gereklidir; çünkü :
|
a. İncelenen süreçlerin karmaşıklığı nedeniyle daha basit sistemlerde oluşturulması ve model kurulması olanaksızdır.
|
|
b. İncelenecek sistemin, canlı olmayan modellerde taklit edilebilmesi için yeterli bilgi birikimi yoktur.
|
|
c. Preklinik araştırmalarda, insan üzerinde denenmeden önce canlı hayvan üzerinde deney yapmak zorunludur.
|
|
d. Nesli tükenmekte olan yerli gen kaynaklarının korunması amaçlanmıştır.
|
|
e. Bir yemin biyolojik değerini ortaya koymak amaçlanmıştır.
|
|
f. Ürün elde etmek ve hayvanların verim artışı hedeflenmiştir.
|
|
g. Hayvanla ilgili bilinmeyenlerin araştırılması amaçlanmıştır.
|
|
h. Hayvan sağlığı açısından araştırmaya uygundur.
|
|
ı. Diğer :
|
F2. Bu hayvan türü seçilmiştir; çünkü :
|
a. Daha önce elde edilen verilerle karşılaştırma yapmayı olanaklı kılan geniş veritabanları bulunmaktadır.
|
|
b. Aşağıda belirtildiği üzere, önerilen türün anatomik ve fizyolojik özellikleri yapılacak araştırma için yegane uygun modeldir: Açıklayınız:
|
|
c. Önerilen tür, bu araştırmanın yapılabilmesi için uygun doku, boyut ve anatomiye sahip ve filogenetik olarak en düşük olanıdır.
|
|
d. Bu tür, insandaki durumu simüle etmek için çok uygun bir fizyolojik model oluşturmaktadır.
|
|
e. Bu projenin köken aldığı önceki araştırmalarda da aynı tür kullanılmıştır.
|
|
f. İnsan beslenmesinde tüketim alışkanlıkları göz önüne alınmıştır.
|
|
g. Denenecek olan yem materyali için en uygun tür olduğu için.
|
|
h. Bu tür araştırma için en ekonomik ve kolay temin edilebilir olduğu için.
|
|
ı. Bu türün aşağıda belirtilen özellikleri araştırma için en uygun seçimdir:
|
|
j. Diğer:
|
F3. Bu araştırmanın bilime yapabileceği potansiyel katkılar şunlardır:
|
|