Protokol no:
|
Onay tarihi:
|
T.C.
KIRŞEHİR AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ
HAYVAN DENEYLERİ YEREL ETİK KURULU
EĞİTİM AMACIYLA CANLI
HAYVAN KULLANMAK İÇİN UYGULAMA PROTOKOLÜ
FORM 2A: İDARİ BİLGİ FORMU
- Tarih:
|
- Ders Sorumlusu:
|
İmzası
|
3. Uygulamalara katılacak diğer öğretim elemanları ve personel:
|
1.
|
2.
|
3.
|
4.
|
5.
|
6.
|
7.
|
8.
|
4. Verilecek dersin adı ve kodu:
|
5. Verilecek dersin dönemi:
|
6. Ders türü:
|
Güz dönemi
|
Lisans
|
Bahar dönemi
|
Yüksek Lisans
|
Yaz dönemi
|
Doktora
|
tarihinden tarihine kadar kurs
|
Eğitim kursu
|
Tıpta uzmanlık
|
Diğer:
|
Staj/Rotasyon
|
|
Diğer:
|
|
|
|
|
|
7. Ders sorumlusunun adresi:
|
|
8. Uygulamanın yapılacağı yer:
|
9. Telefon no:
|
|
11. Telefon no:
|
|
10. e-Posta:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12. Uygulamaya katılacak olan öğrenci sayısı:
|
13. Başvuru tipi:
|
14. Ekleri:
|
Yeni başvuru
|
Ders içeriği
|
Değişiklik (Eski Protokol No.: )
|
Uygulama bilgi form(ları) (FORM 2)
|
|
Personel yeterlilik belgeleri
|
FORM 2B: UYGULAMA BİLGİ FORMU
DİKKAT: Eğer birden çok hayvan türü kullanılacaksa, her tür için ayrı bir sayfa doldurulmalıdır. Protokole uygulanması olanaklı olamayan bölümleri boş bırakınız.
|
Protokol No:
|
Onay Tarihi:
|
Uygulama yürütücüsü:
|
İmzası
|
Bölüm A: DEMONSTRASYON VEYA PRATİK UYGULAMADA YAPILACAKLAR
A1.2. Dersin/uygulamanın amaçlarını herkesin anlayabileceği şekilde özetleyiniz
(Lütfen bu bölümün, uzman olmayan kişilerce de okunacağını unutmayınız):
|
A2. Hayvana ait özellikler :
Tür:
|
Irk/Suş/Hat:
|
Cinsiyet:
|
Yaş: Ağırlık :
|
|
|
E D
|
|
A3. Hayvan ile yapılacak çalışma (uygun seçeneklerin tümünü işaretleyini
a. Temel manüplasyonlar (Tutuş, enjeksiyon, kan alma teknikleri)
b. Edimsel tepki / şartlama çalışmala
c. Cerrahi operasyon teknikleri (mikrocerrahi dahil
d. Fertilizasyon
e. Organ izole etme teknikleri (biyopsi dahil)
f. In vivo deneyle
g. In situ deneyler
h. Diğer: Tanımlayınız :
A4. Hayvan ile yapılacak çalışmanın açık adı
Hayvan ile yapılacak çalışma
(A3 de belirtilen çalışma(lar) temel alınarak)
|
Öğrenci grubu başına
hayvan adedi
|
Öğrenci grup
sayısı
|
Kullanılan toplam
hayvan sayısı
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Uygulamalara ilişkin gerekli gördüğünüz açıklamaları ek olarak verebilirsiniz. Eğer uygulama aynı hayvana birden
fazla seansta uygulanacak cerrahi işlemleri gerektiriliyorsa en az bir literatür eklemeniz gereklidir.
A5. Deneylerde kullanılacak kimyasal/biyolojik maddeler ve farmakolojik ajanlar:
Ajan/ Maddeler
|
Doz
|
Veriliş
yolu
|
Hacim
|
Veriliş
sıklığı
|
Etki
Süresi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A6. Nöromüsküler bloke ediciler:
Ajan
|
Doz
|
Veriliş
yolu
|
Hacim
|
Veriliş
sıklığı
|
Etki
Süresi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A7. Deney sırasında ortaya çıkabilecek tehlikeli madde ve/veya durumlar
|
Mikrobiyolojik kontaminasyon riski. Tanımlayınız:
|
|
Kanserojen maddeler. Sıralayınız:
|
|
Radyoizotoplar. Sıralayınız:
|
|
Biyolojik toksinler. Sıralayınız:
|
|
Antineoplastik/sitotoksik ajanlar. Sıralayınız:
|
|
Diğer ajanlar. Sıralayınız (yoksa belirtiniz) :
|
|
Diğer risk faktörleri. Sıralayınız (yoksa belirtiniz)
|
Bölüm B: ANESTEZİ ve ANALJEZİ
B1. Preanastezik-analjezik ya da sedatif ilaçlar
Ajan
|
Doz
|
Veriliş
yolu
|
Hacim
|
Veriliş
sıklığı
|
Etki
Süresi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B2. Anestezik ajanlar
Ajan
|
İndüksiyon
dozu
|
Ek
dozlar
|
Veriliş
yolu
|
Yapılacak
işlem
|
Anestezi altında
Geçen süre
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B3. Anestezi derinliğinin izlenmesi (uygun seçeneklerin tümünü işaretleyiniz)
|
a. Cilt ya da parmak kıstırma yanıtları
|
|
b. Palpebra ya da kornea refleksi (rodentler için uygun değildir)
|
|
c. Çene ya da iskelet kası tonusu izlenmesi
|
|
d. Fizyolojik yanıtın izlenmesi
|
|
e. Diğer. Açıklayınız :
|
B4. İzlenme sıklığı
|
a. Her 2-3 dakikada bir
|
|
b. Her 4-5 dakikada bir
|
|
c. Diğer……dakika. Açıklayınız:
|
B5. İşlem sonrası (post-op) verilecek analjezik ve trankilizan ilaçlar
Ajan
|
Dozu
|
Veriliş
sıklığı
|
Veriliş
yolu
|
Tedavi
süresi
|
Hangi gruptaki
Hayvanlar ?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bölüm C: SAĞLIK PARAMETRELERİ
C1. İzlenecek olası değişiklikler
|
a. Vücut ağırlığının % ‘i kadar kilo kaybı
|
|
b. Ölüm
|
|
c. Davranış değişiklikleri. Açıklayınız:
|
|
d. Gıda/Yem ve su alımında azalma
|
|
n. Dispne
|
|
e. Enfeksiyon
|
|
o. Hipotermi
|
|
f. Abse
|
|
p. Hipertermi
|
|
g. Dehidratasyon
|
|
r. Cilt değişiklikleri
|
|
h. Malnütrisyon
|
|
s. Parezi/paralizi
|
|
i. Genel güçsüzlük
|
|
t. Ataksi
|
|
j. Diyare
|
|
u. İnkontinans
|
|
k. Konstipasyon ya da ileus
|
|
v. Diürez
|
|
l. Konvülsiyon
|
|
y. Diğer. Açıklayınız:
|
|
m. Koma
|
|
z. Hiçbiri
|
C2. Sağlık değişikliklerini takip etme yöntemleri (uygun şıkların tümünü işaretleyiniz)
|
a. Tartı. Sıklığını yazınız:
|
|
b. Davranış, aktivite ve postür kontrolü
|
|
c. Lokalize ağrı ya da rahatsızlık açısından gözleme
|
|
d. İşlem yapılan bölgenin yapışıklıklar, akıntı, kızarıklı¨ya da şişme açısından izlenmesi
|
|
e. Hayvanın hareket kabiliyetinde meydana gelen azalmalar
|
|
f. Günlük gıda/yem ve su tüketiminin izlenmesi
|
|
g. Diğer. Tanımlayınız:
|
C3. Sağlık değişikliklerini saptayacak gözlemlerin sıklığı (sadece bir şıkkı işaretleyiniz)
|
a. Günde bir defa
|
|
e. Haftada bir
|
|
b. Günde iki defa
|
|
f. Diğer. Tanımlayınız:
|
|
c. İki günde bir
|
|
|
|
d. Haftada iki defa
|
|
|
C4. Hayvanların çalışma protokolünden çıkarılma ölçütleri (uygun şıkların hepsini işaretleyiniz)
|
a. Veteriner Hekimin uygun görmesi (insani nedenler)
|
|
b. Vücut ağırlığının %15’inden fazla kilo kaybı
|
|
c. Düzgün yürüyememe
|
|
d. Düzgün gıda/yem ve su almama
|
|
e. Uyaranlara belirgin derecede azalmış yanıt verme
|
|
f. Diğer. Tanımlayınız:
|
C5. Çalışma protokolünden çıkarılan hayvanların akıbeti
|
- Ötenazi
|
|
- Kesim
|
|
- Ölüm
|
|
- İmha
|
|
- Diğer. Tanımlayınız :
|
Bölüm D: KISITLAMA, YOKSUN BIRAKMA ve ÖTENAZİ
D1. Kısıtlama (Hiçbir kısıtlama uygulanmayacaksa, rutin seçeneğini işaretleyiniz)
|
1. Kısıtlayıcı cihaz kullanımı
|
|
2. Hayvanların kısıtlandığı süre : dakika/saat
|
|
3. Kısıtlayıcı cihaz içinde izin verilen hareketler:
|
|
a. Kısıtlı hareket
|
|
b. Normal postural pozisyon değiştirme
|
|
c. Kısıtlı postüral pozisyon değiştirme
|
|
d. Hiçbir harekete izin verilmiyor
|
4. Rutin dışı kısıtlayıcı cihaz kullanımının gerekçeleri nelerdir? Açıklayınız:
|
5. Kısıtlanan hayvanda ortaya çıkabilecek istenmeyen davranış, sağlık ve iyilik hali değişiklikleri nelerdir? Açıklayınız:
|
6. Hayvanın kısıtlayıcı koşullara uyum göstermesi için yapılanlar nelerdir? Açıklayınız:
|
7. Hayvanın kısıtlayıcı koşullar altında izlenme sıklığı ne olacaktır? Açıklayınız:
|
D2. Özel barınma, koşullama, diyet ve diğer durumlar
|
a. Hiçbir özel koşul uygulanmayacaktır
|
|
b. Deneylerde aşağıda belirtilen uygulamalar yapılacaktır (geçerli olanların tümünü işaretleyiniz)
|
|
|
1. Uzun süreli yüksek/düşük sıcaklığa maruz bırakılma
|
|
|
2. Uzun süreli standart dışı nemlilik/kuruluk altında bırakılma
|
|
|
3. Uzun süreli standart dışı atmosferik basınca maruz bırakılma
|
|
|
4. Uzun süreli standart dışı atmosferde tutulma
|
|
|
5. Standart dışı kafeste barındırma
|
|
|
6. Uzun süreli standart dışı ışık-karanlık siklusunda tutulma
|
|
|
7. 12 saatten daha uzun süre susuz bırakma
|
|
|
8. 24 saatten daha uzun aç bırakılma (geviş getiren hayvanlar için 48 saat)
|
|
|
9. Diğer. Açıklayınız:
|
|
|
|
|
D3. Ötenazi yöntemleri
|
a. Ötenazi uygulanmayacaktır
|
|
b. Yüksek doz anestezik
|
|
c. Anestezi/trankilizan altında dekapitasyon
|
|
d. Anestezi/tranklizian altında servikal dislokasyon
|
|
e. Cerrahi sırasında ekssanguinasyon (Kansız bırakma)
|
|
f. Karbon dioksit solutma
|
|
g. Diğer. Tanımlayınız:
|
Bölüm E : HAYVAN SAĞLAMA VE BARINDIRMA BİLGİLERİ
E1. Çalışma hayvanlarının kaynağı:
|
a. …… Tıbbi ve Cerrahi Araştırma Merkezi’nden/……………………………............................ sağlanacaktır.
|
|
b. Diğer bir yasal satıcıdan alınacaktır. Belirtiniz:
|
|
c. Bir başka çalışmadan artmıştır. Belirtiniz:
|
|
d. Yaban ortamdan izole edilecektir.
|
|
e. Bağış olarak alınacaktır.
|
|
f. Koloni içinde üretilecektir.
|
|
g. Diğer. Belirtiniz:
|
E2. Çalışma hayvanlarının barındırılması:
|
a. ……. Tıbbi ve Cerrahi Araştırma Merkezi /……………………………............................
|
|
b. Diğer. Belirtiniz :
|
E3. Hayvan, E2 maddesinde belirtilen yerden dışarı çıkarılacak mıdır?
|
a. Hayır
|
|
b. Evet
|
|
(Eğer yanıtınız evet ise aşağıdaki soruları yanıtlayınız)
|
|
|
1. Tüm hayvanlar aşağıda belirtilen yer(ler)e götürülecektir.
Adres:
|
|
|
2. Götürülen yerde yapılacak işlemler şunlardır (Eğer Bölüm B’de belirtilen tüm işlemler burada yapılacaksa “tümü” şeklinde belirtilmelidir):
|
|
|
3. Hayvanının canlı olarak götürülen yerde tutulacağı süre yaklaşık olarak ne kadardır:
|
|
|
|
|
Bölüm F: DENEY HAYVANI KULLANIMININ GEREKÇELERİ VE SEÇİLEN TÜRÜN VE SAYININ UYGUNLUĞU
F1. Bu çalışma için canlı hayvan kullanmak gereklidir; çünkü:
|
a. İncelenen süreçlerin karmaşıklığı nedeniyle daha basit sistemlerde oluşturulması ve model kurulması olanaksızdır.
|
|
b. İncelenecek sistemin, canlı olmayan modellerde taklit edilebilmesi için yeterli bilgi birikimi yoktur.
|
|
c. Preklinik çalışmalarda, insan üzerinde denenmeden önce canlı hayvan üzerinde deney yapmak zorunludur.
|
|
d. Nesli tükenmekte olan yerli gen kaynaklarının korunması amaçlanmıştır.
|
|
e. Bir yemin biyolojik değerini ortaya koymak amaçlanmıştır.
|
|
f. Ürün elde etmek ve hayvanların verim artışı hedeflenmiştir.
|
|
ı. Diğer:
|
F2. Bu hayvan türü seçilmiştir; çünkü :
|
a. Daha önce elde edilen verilerle karşılaştırma yapmayı olanaklı kılan geniş veritabanları bulunmaktadır.
|
|
b. Aşağıda belirtildiği üzere, önerilen türün anatomik ve fizyolojik özellikleri yapılacak çalışma için yegane uygun modeldir: Açıklayınız:
|
|
c. Önerilen tür, bu çalışmanın yapılabilmesi için uygun doku, boyut ve anatomiye sahip ve filogenetik olarak en düşük olanıdır.
|
|
d. Bu tür, insandaki durumu simüle etmek için çok uygun bir fizyolojik model oluşturmaktadır.
|
|
e. Bu projenin köken aldığı önceki çalışmalarda da aynı tür kullanılmıştır.
|
|
f. İnsan beslenmesinde tüketim alışkanlıkları göz önüne alınmıştır.
|
|
g. Denenecek olan yem materyali için en uygun tür olduğu için.
|
|
h. Bu tür çalışma için en ekonomik ve kolay temin edilebilir olduğu için.
|
|
ı. Bu türün aşağıda belirtilen özellikleri çalışma için en uygun seçimdir:
|
|
j. Diğer:
|
F3. Bu çalışmanın eğitime yapabileceği potansiyel katkılar şunlardır:
|
|